کمیساریای عالی حقوق بشر در سازمان ملل خواستار توقف اعدام جاوید دهقان خلد شد

به گزارش رسانک، شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد خواستار توقف اجرای حکم اعدام جاوید دهقان، زندانی سیاسی بلوچ شد. 

دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر در سازمان ملل موج اعدام‌ها در ایران را “قویا محکوم” کرده است و از مقام‌های ایرانی خواسته تا اعدام جاوید دهقان، زندانی بلوچ را متوقف کنند.

این نهاد از مقام‌های ایرانی خواسته است که اعدام جاوید دهقان را متوقف کنند تا حکم او و دیگر احکام اعدام دیگر را منطبق با قوانین حقوق بشری بازنگری کنند.

مصطفی نیلی، وکیل دادگستری، می‌گوید: در حالی به خانواده جاوید دهقان گفته شده که برای “ملاقات آخر” بروند که او درخواست “اعاده دادرسی” را ثبت کرده است.

عفو بین الملل درباره جاوید دهقان گفته است که او با شکنجه به اعتراف علیه خود وادار شده و همین اعترافات مبنای حکم او بوده است.

بسیاری از متهمان سیاسی در بازداشتگاه های ایران در جریان دادرسی به وکیل انتخابی خود دسترسی ندارند و استفاده از انواع شکنجه، تهدید و فشارهای روانی برای واداشتن متهمان به اعتراف مورد نظر بازجویان، امری معمول است.

متن کامل بیانیه سازمان عفو بین الملل به شرح زیر است: 

تحقیقات سازمان عفو بین الملل نشان میدهد که مقام ها حق جاوید دهقان برای برخورداری از یک بازبینی معنادار در مرحله تجدیدنظر خواهی را نیز نقض کرده اند، حقی که هم در قوانین ایران و هم در قوانین بین المللی تضمین شده است. براساس اطلاعاتی که به دست این سازمان رسیده، دیوان عالی کشور در تاریخ ۷ مرداد ۱۳۹۶ در یک رأی متشکل از تنها چند سطر نوشت که لایحه تجدیدنظر خواهی برای جاوید دهقان دریافت نکرده است و بنابراین دیوان مواجه با تکلیفی نیست. این در حالی است که بر أساس اطلاعات ثبت شده در پرونده، جاوید دهقان پس از اطلاع از حکم اعدام خود، درخواست تجدیدنظر کرده بوده است. 

برای سازمان عفو بین الملل روشن نیست که آیا وکیل تسخیری جاوید دهقان لایحه اعتراضی برای او ثبت کرده که بعداً به هر دلیلی گم شده و یا اینکه وکیل تسخیری از ابتدا در تهیه و تقدیم لایحه اعتراضی قصور کرده است. 

در هر صورت، با توجه به انبوه موارد نقض موازین دادرسی منصفانه در مرحله تحقیقات و بی توجهی دادگاه بدوی به آنها در مرحله محاکمه و عدم انجام تحقیقات رسمی، دیوان عالی کشور موظف بوده که پرونده را هم از نظر ماهوی و هم از نظر شکلی مورد بررسی قرار دهد، کیفیت شواهد و مستندات ارائه شده و همین طور رعایت مواد قانون را ارزیابی کند و اطمینان حاصل نماید که حکم محکومیت و مجازاتی که در پی نقض حقوق دفاعی متهم در دادرسی عادلانه صادر شده، قطعی نمیشود. 

موضوع دیگری که مایه نگرانی و تاسف عفو بین الملل است رد درخواست اعاده دادرسی وکیل جدید جاوید دهقان توسط دیوان عالی کشور است. وکیل جاوید دهقان روز دوشنبه ۶ بهمن ۱۳۹۹ از رد درخواست اعاده دادرسی که در آذر ماه ۱۳۹۹ ثبت کرده بود، مطلع شد. 

وی روز ۹ بهمن ۱۳۹۹ در حساب توئیتر خود نوشت که قصد داشته درخواست جدیدی را هفته آینده ارائه دهد اما مطلع شده که مقام ها اعدام جاوید دهقان را برای روز ۱۱ بهمن ۱۳۹۹ برنامه ریزی کرده اند و خانواده وی را برای آخرین دیدار به زندان فراخوانده اند. 

عفو بین الملل اطلاعاتی مبنی بر این موضوع دریافت کرده که سپاه پاسداران در حال اعمال فشار به مقامات قضایی است تا حکم اعدام جاوید دهقان را هرچه سریع تر و با وجود نیاز فوری به یک بازبینی عادلانه و بیطرفانه به اجرا بگذارند. 

طبق قوانین بین المللی، اعمال مجازات اعدام پس از دادرسی غیرمنصفانه، نقض خودسرانه حق حیات و نقض ممنوعیت رفتارها یا مجازات های بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز است. 

عفو بین الملل از مقامات ایرانی می خواهد تا برنامه ریزی برای اعدام جاوید دهقان را متوقف کرده و بیش از این بر فهرست تکان دهنده ی موارد نقض حقوق بشری که تاکنون علیه وی مرتکب شده اند، نیافزایند. حکم اعدام او باید فورا نقض شده و دسترسی وی به دادرسی مجدد عادلانه فراهم شود. 

عفو بین الملل با مجازات اعدام، صرف نظر از ماهیت جرم، شرایط و خصوصیات محکوم یا روشی که حکومت برای کشتن استفاده میکند، در همه شرایط و بدون استثنا مخالف است. مجازات اعدام ظالمانه ترین، غیرانسانی ترین و تحقیر آمیزترین نوع مجازات است و حق حیات که در اعلامیه جهانی حقوق بشر به رسمیت شناخته شده است را نقض می کند.