به گزارش رسانک، امروز دوشنبه ۲۰ مرداد ۱۴۰۴، (۱۱ آگوست ۲۰۲۵) حافظه تاریخی ملت بلوچ به‌عنوان روز اعلام استقلال بلوچستان ثبت شده است؛ روزی که در آستانه ترک حکومت استعماری بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بخش‌هایی از بلوچستان ــ شامل خان‌نشین کلات و نواحی مکران ــ اعلام استقلال کردند و برای مدتی کوتاه از سیطره مستقیم بیگانه رهایی یافتند. این استقلال تاریخی برای بسیاری از بلوچ‌ها نمادی از حق خودتعیینی و هویت ملی است.
در بستر رویدادهای ۱۹۴۷، خروج نیروهای بریتانیایی و پیمان‌های مرتبط با انتقال قدرت پایانی بر دوران تحت‌الحمایگی نبود؛ اعلام استقلال بلوچستان گرچه توسط برخی مقامات محلی تأیید شد، اما در ماه‌های بعد و با فشارهای منطقه‌ای و مداخلات سیاسی ــ نظامی، بخش‌هایی از قلمرو تاریخی بلوچستان تحت سیطره دولت تازه‌تأسیس پاکستان درآمد. به همین دلیل، یازدهم آگوست برای فعالان بلوچ نماد «آزادی زودگذر» و آغاز مبارزه‌ای طولانی برای استقرار حقوق سیاسی و فرهنگی مردم بلوچ است.
هر سال گروه‌های ملی‌گرا، سازمان‌های دانشجویی و مدافعان حقوق بشر در داخل و خارج بلوچستان مراسم و بیانیه‌هایی منتشر می‌کنند تا یاد این روز را گرامی بدارند و خواست بازپس‌گیری حق سرنوشت و رسیدگی به مطالبات سیاسی، توسعه‌ای و حقوقی مردم بلوچ را مطرح کنند. هم‌زمان، مقامات و نهادهای امنیتی پاکستان اغلب در روزهای نزدیک به ۱۱ آگوست تدابیر امنیتی گسترده اتخاذ می‌کنند؛ از محدودیت اینترنت و تجمع‌ها تا بازداشت سازمان‌دهندگان محلی که نشان‌دهنده تنش میان مطالبات محلی و واکنش مرکز است.
نکته مهم آن است که وضعیت سیاسی بلوچستان در نیمه قرن بیستم پیچیدگی‌های تاریخی و حقوقی دارد: از حقوق خان‌نشین‌ها و پیمان‌های پیش از تقسیم هند و پاکستان تا تحولاتی که منجر به الحاق اجباری یا اعمال قوه قهریه شد؛ اختلاف‌نظرها درباره مشروعیت الحاق و نحوه اجرای آن، هنوز موضوع بحث تاریخ‌پژوهان و فعالان سیاسی است.
در پایان، باید گفت که یازدهم آگست برای بسیاری از بلوچ‌ها فقط یک تاریخ نیست؛ نمادی است از مطالبات یک ملت برای شناسایی هویت و حقوقش. با گذشت سال‌ها، فقدان پاسخ سیاسی و توجه به نیازهای اقتصادی، فرهنگی و حقوقی مردم بلوچستان، نارضایتی‌هایی را پدید آورده که در مناسبت‌هایی چون ۱۱ آگوست به‌صورت مطالباتی ریشه‌ای نمایان می‌شود.
Be the first to comment