بلوچستان در قاب‌های فریبنده؛ وقتی بلاگرهای غیربومی حقیقت را سانسور می‌کنند

✍ ورنا بلوچ

در سال‌های اخیر، بلوچستان، این سرزمین رنج‌کشیده با تاریخی غنی و ظرفیت‌هایی بی‌نظیر، به سوژه‌ای پرطرفدار برای بلاگرهای غیربومی تبدیل شده است؛ افرادی که با دوربین‌هایی حرفه‌ای و روایت‌هایی جذاب، اما سطحی و تحریف‌شده، وارد این دیار می‌شوند و چهره‌ای آرمانی و دل‌فریب از آن ارائه می‌دهند. این روایت‌ها نه از دل مردم بلوچ می‌آیند و نه بازتاب واقعیت‌های زندگی آنها هستند، بلکه بخشی از پروژه‌ای خزنده برای پنهان‌کردن حقیقت و عادی‌سازی فقر، تبعیض و سرکوب در این سرزمین‌اند.

در حالی که بلوچستان بیش از ۳۰ درصد از کل اعدام‌های کشور را به خود اختصاص داده و بیش از ۱۲۰ هزار کودک از حق آموزش محروم مانده‌اند، این بلاگرها با نمایش سواحل بکر، لبخندهای رنگارنگ، رقص و شادی در روستاها و در مکان‌های عمومی، تصویری فریبنده از منطقه ارائه می‌دهند. تصویری که گویی بلوچستان نه با تبعیض مواجه است و نه فقر یا سرکوب؛ بلکه جایی‌ است برای خوش‌گذرانی، سفرهای ماجراجویانه و عکس‌های اینستاگرامی.

نگران‌کننده‌تر اینکه برخی از این افراد با هماهنگی نهادهای امنیتی رژیم جمهوری اسلامی ایران وارد منطقه می‌شوند؛ مأموریتی نانوشته دارند تا با تبلیغات هدفمند، به ویژه در سواحل بلوچستان (مکران)، تمایل برای مهاجرت غیربومیان را افزایش دهند و با تغییر بافت جمعیتی، به تدریج هویت تاریخی این سرزمین را کمرنگ کنند.

آیا این بلاگرها نمی‌بینند که مردمان بومی بلوچ هنوز برای ابتدایی‌ترین حقوق خود، از تحصیل تا درمان، از آزادی بیان تا داشتن هویت رسمی، درگیر مبارزه‌اند؟ چرا هیچ‌گاه سخنی از سوختبرانی که در مرز کشته می‌شوند، از مادرانی که برای دارو اشک می‌ریزند، از کودکان بازمانده از تحصیل یا هزاران خانواده فاقد شناسنامه به میان نمی‌آید؟

بلوچستان، برای نجات از وضعیت کنونی، نیاز به روایت‌هایی شجاعانه، واقعی و برخاسته از درون دارد، نه تبلیغات فیلترشده بلاگرهایی که چند روزی مهمان این دیار می‌شوند، تصویرهایی اغراق‌آمیز ثبت می‌کنند و می‌روند؛ بی‌آن‌که چیزی از واقعیت مردم این سرزمین بدانند یا بخواهند بدانند.

اگر این بلاگرها از روی ناآگاهی دست به چنین کاری می‌زنند، زمان آن است که با مسئولیت‌پذیری بیشتری به کاری که می‌کنند بیندیشند. اما اگر آگاهانه و با اهداف خاص در این پروژه نقش دارند، باید بدانند که مردم بلوچ این روایت‌های ساختگی را فراموش نخواهند کرد. بلوچستان، حقیقتی تلخ اما غرورآفرین دارد و این حقیقت، با هیچ فیلتر و قاب رنگی‌ای پنهان نخواهد ماند.