رسانک/ «عبدالباسط بهرامی»، فعال فرهنگی و اجتماعی و مدرس دانشگاه در چابهار، در یادداشتی تحلیلی با عنوان «مرزها فرصت و گنج هستند؛ نه تهدید و رنج» با تأکید بر اهمیت بازنگری در سیاست‌های مرزی کشور نوشته است که نگاه سنتی و امنیت‌محور به مرزها موجب شده تا این مناطق از مسیر توسعه و همکاری‌های منطقه‌ای بازبمانند. وی در این یادداشت گفته است: «مرز در ماهیت خود محل گسست و جدایی نیست اما متأسفانه برخی‌ها مرز را پایان ارتباط و تعامل می‌دانند و چنین نگاهی کشور را به قرنطینه بدل می‌کند.»
او در ادامه افزوده است که تبدیل مرز به تهدید یا فرصت، وابسته به نوع نگرش سیاست‌گذاران است، نه موقعیت طبیعی آن. به گفته او، مرزها می‌توانند به «دیوارهای انزوا» یا «دروازه‌های تعامل و توسعه‌ی پایدار» تبدیل شوند. بهرامی بازنگری بنیادین در سیاست‌های مرزی را «ضرورتی استراتژیک» دانسته و گفته است: «استان سیستان و بلوچستان با دارا بودن مرزهای آبی و خشکی گسترده، موقعیتی یگانه برای پیوند دادن ایران با شرق و جنوب آسیا دارد.»
او در بخشی دیگر از یادداشت خود تأکید کرده است: «رویکرد سنتیِ امنیت‌محور به مرزها هیچ سودی جز زیان نداشته است. کنترل مرز برای جلوگیری از قاچاق و تهدیدات امنیتی ضروری است، اما باید در کنار آن مسیرهای قانونی و تسهیل‌شده برای تردد کالا و مسافر ایجاد شود تا هم قاچاق کاهش یابد و هم گردشگری رونق گیرد.» به گفته این مدرس دانشگاه، نگاه علمی و مدیریت دانش‌محور می‌تواند مرزهای بلوچستان را از «حاشیه امنیتی» به «متن توسعه» بیاورد. او نوشته است: «این مرزها در صورت بهره‌برداری درست، توان آن را دارند که منبع درآمدی پایدار و حتی فراتر از نفت برای مردم باشند.»
بهرامی در ادامه با اشاره به موقعیت ژئواستراتژیک استان گفته است: «مرزهای زمینی و دریایی این استان را به افغانستان، پاکستان، عمان، امارات و از طریق آب‌های آزاد به چین و هند متصل می‌کند. اگر سیاست‌های هوشمندانه و تسهیل‌گر اتخاذ شود، این منطقه می‌تواند به یکی از بازیگران اصلی تجارت و گردشگری منطقه تبدیل گردد.» او یکی از شروط تحقق این هدف را «بازنگری در نوع نگاه به جامعه بلوچ و تقویت اعتماد اجتماعی» دانسته و تأکید کرده است که باید موانع اداری، بوروکراتیک و امنیتی کاهش یابد تا همکاری محلی جایگزین ذهنیت کنترل‌محور شود.
بهرامی همچنین توسعه گردشگری و تجارت خرد را از عوامل کلیدی رشد اقتصادی استان دانسته و نوشته است: «تجربه جهانی نشان داده که گردشگری پایدار نه تنها منبعی قابل اتکا برای اشتغال است، بلکه بستر تعامل فرهنگی و افزایش سرمایه‌ی اجتماعی نیز فراهم می‌کند.» او با اشاره به اهمیت زیرساخت‌های حمل‌ونقل گفته است: «اگر کشتیرانی مسافری میان بنادر بلوچستان و کشورهای چین، هند، پاکستان، عمان و امارات فعال شود، شاهد تحولی بنیادین در روابط اقتصادی و فرهنگی خواهیم بود. حتی ورود یک کشتی مسافربری در هفته می‌تواند جریان دائمی تبادل فرهنگی و اقتصادی ایجاد کند.»
عبدالباسط بهرامی همچنین فعال‌سازی بازارچه‌های مرزی و تسهیل حمل خرده‌بار را از راهکارهای مهم برای بهبود معیشت مردم منطقه دانسته و گفته است: «اجازه حمل خرده‌بار میان دو سوی مرز، نه تنها موجب رونق بازارهای محلی می‌شود، بلکه وابستگی مرزنشینان به مشاغل پرخطر مانند سوختبری را کاهش می‌دهد.»
او در پایان یادداشت خود نتیجه گرفته است: «اگر سیاست‌گذاری کلان بر پایه توسعه متوازن و تسهیل‌گری اقتصادی استوار شود، سیستان و بلوچستان از حاشیه به متن توسعه خواهد آمد و در قامت دروازه شرق، یکی از موتورهای اصلی رشد منطقه خواهد بود.»
Be the first to comment