به گزارش رسانک، امروز یکشنبه ۳۰ آذر ماه ۱۴۰۴، در پی بارشهای قابلتوجه روزهای اخیر در مناطق رودبارزمین بلوچستان، بخش گستردهای از تالاب جازموریان پس از سالها خشکی، دوباره آبگیری شده و آب در قسمتهای وسیعی از بستر این تالاب پخش شده است. این آبگیری که حاصل روانآبهای ناشی از بارندگیهای شدید و جاریشدن مسیلها و رودخانههای فصلی بوده، باعث شده چشماندازی متفاوت از تالاب جازموریان در روزهای اخیر شکل بگیرد؛ تالابی که در سالهای گذشته عمدتاً به کانون گردوغبار و نماد خشکسالی بدل شده بود.
بر اساس مشاهدات میدانی و ویدئوی دریافتی، بارشهای اخیر موجب ورود حجم قابلتوجهی از آب به بخشهایی از جازموریان شده و برخی مناطق که سالها کاملاً خشک بودند، بهطور موقت زیر آب رفتهاند. این وضعیت هرچند برای ساکنان محلی و فعالان محیطزیست نشانهای از بازگشت حیات طبیعی تلقی میشود، اما کارشناسان تأکید دارند که این آبگیری بیشتر ماهیتی مقطعی دارد و بهتنهایی نمیتواند بحران ساختاری تالاب را برطرف کند.
تالاب جازموریان که در حوضهای بسته و در مرز استانهای کرمان و سیستانوبلوچستان قرار دارد، بهطور تاریخی از رودخانههایی مانند هلیلرود و بمپور تغذیه میشده است. در سالهای اخیر، علاوه بر کاهش بارندگی و تداوم خشکسالیهای اقلیمی، سدسازیهای گسترده در بالادست بهویژه روی هلیلرود و مدیریت متمرکز آب در مناطق بالادست جهت انتقالآب به شمال استان کرمان، سهم عمدهای در قطع یا کاهش حقآبه طبیعی تالاب داشتهاند. سدهایی که با هدف تأمین آب کشاورزی، شهری و صنعتی ساخته شدهاند، باعث شدهاند جریان آب به پاییندست و در نهایت به جازموریان بهشدت کاهش یابد.
کارشناسان محیطزیست معتقدند آبگیری اخیر تالاب، بیش از آنکه نتیجه تغییر در سیاستهای مدیریت آب باشد، محصول بارشهای کوتاهمدت و شرایط جوی خاص است و در صورت تداوم روند فعلی سدسازی و برداشت بیرویه آب، این آبها نیز بهسرعت تبخیر یا جذب شده و تالاب دوباره به وضعیت پیشین بازمیگردد. خشکشدن طولانیمدت جازموریان در سالهای گذشته، پیامدهایی چون نابودی پوشش گیاهی، آسیب به معیشت کشاورزان و دامداران، و افزایش ریزگردها در منطقه را بهدنبال داشته است.
به باور بسیاری از فعالان، آنچه امروز در جازموریان دیده میشود، بیش از آنکه نشانه احیای پایدار باشد، یادآور این واقعیت است که حیات تالاب بهطور مستقیم به تأمین حقآبه و بازنگری در سیاستهای مدیریت آب وابسته است. بدون تغییر جدی در نحوه بهرهبرداری از منابع آب بالادست و در نظر گرفتن نیازهای زیستمحیطی، جازموریان همچنان میان سیلابهای مقطعی و خشکسالیهای طولانی در نوسان خواهد ماند و آینده آن در هالهای از ابهام باقی میماند.
Be the first to comment