در پی تکرار مواردی از اظهارنظرها و رفتارهای توهینآمیز نسبت به شخصیتها و مظاهر مذهبی مورد احترام اهلسنت و نیز گزارشهای متعدد مبنی بر اجبار دانشآموزان سنیمذهب به شرکت در برنامههای مذهبی، نهادهای حقوقبشری بلوچستان نسبت به گسترش الگوهای تبعیضآمیز و نقض سازمانیافته حقوق مذهبی و آموزشی ابراز نگرانی جدی میکنند. در کنار این موارد، گزارشهای قابلتأملی درباره انتقال دانشآموزان اهلسنت به اردوهای راهیان نور منتشر شده که با اصول حقوق کودک و موازین قانونی داخلی در تضاد است. این اقدام، برخلاف رضایت برخی خانوادهها و با وجود اعتراض فعالان مدنی در بلوچستان، همچنان بدون توجه و اصلاح ادامه یافته است.
استفاده از فضای آموزشی برای تحمیل باورهای مذهبی یا سیاسی، اجبار دانشآموزان به مشارکت در برنامههایی که با اعتقادات آنان سازگار نیست، اختصاص بودجه و امکانات مدارس به برنامههایی با اهداف ایدئولوژیک و دخالت افراد وابسته به حکومت در جهتدهی مذهبی یا فکری مدارس، مصادیق روشن نقض آزادی مذهبی، حق آموزش بیطرفانه و اصل برابری هستند. انتقال دانشآموزان به اردوهای اجباری راهیان نور نیز، بهویژه بدون رضایت آزادانه والدین، مستقیماً با اصول کنوانسیون حقوق کودک از جمله منع بهرهکشی سیاسی از کودکان، حق مصونیت از فشار و حق تحصیل امن و بدون سلب اختیار، مغایرت دارد.
این روندها با اصول بنیادین قانون اساسی از جمله آزادیهای مذهبی، ممنوعیت تبعیض، مصونیت از تحمیل عقیده و حق تحصیل برابر ناسازگار است. به علاوه، قوانین داخلی و تعهدات بینالمللی ایران نسبت به حقوق کودک تصریح دارند که هیچ نهاد دولتی حق اجبار یا هدایت ایدئولوژیک کودکان را ندارد و مدارس باید محیطی امن، بیطرف و عاری از فشار مذهبی و سیاسی باشند.
رفتارهای گزارششده با اصول متعدد قانون اساسی و قوانین جمهوری اسلامی ایران در تضاد است، از جمله:
اصل ۱۲: تضمین آزادی اهلسنت در انجام مراسم مذهبی و امور آموزشی خود.
اصل ۱۹: منع تبعیض میان شهروندان بر اساس مذهب و قومیت.
اصل ۲۰: برابری حقوقی شهروندان و حمایت یکسان قانون از همه.
اصل ۲۳: منع کامل تفتیش عقاید و هرگونه اجبار در مسائل اعتقادی.
اصل ۳۰: الزام دولت به تأمین آموزش رایگان و غیرتبعیضآمیز.
اصل ۳۶ و ۳۷: برائت و منع هرگونه برخورد یا تحمیل بدون حکم قانونی.
ماده ۲ و ۹ «قانون حمایت از کودکان و نوجوانان»: هرگونه اجبار، تحقیر، فشار روانی یا اقدام مغایر با مذهب و هویت کودک، مصداق کودکآزاری و جرم شناخته میشود.
قانون رسیدگی به تخلفات اداری: تحمیل عقیده، نقض حقوق شهروندان و رفتار مغایر شئون اداری تخلف محسوب میشود.
مطالبات سازمانهای حقوقبشری بلوچستان:
۱- توقف فوری هرگونه بیان یا اقدام توهینآمیز نسبت به مقدسات اهلسنت و اتخاذ تدابیر مؤثر برای جلوگیری از تکرار چنین مواردی.
۲- پایان کامل اجبار دانشآموزان به شرکت در برنامههای مذهبی یا ایدئولوژیک، از جمله مراسم رسمی و فعالیتهایی که با باورهای خانوادهها سازگار نیست.
۳- توقف کامل اعزام دانشآموزان اهلسنت به اردوهای راهیان نور بدون رضایت آزادانه والدین و بازنگری فوری در دستورالعملهایی که چنین اقداماتی را ممکن کرده است.
۴- تضمین حق آموزش برابر برای همه کودکان، از جمله کودکان فاقد شناسنامه و حذف موانع اداری و عملی که از ثبتنام آنان جلوگیری میکند.
۵- جلوگیری از استفاده از امکانات دولتی و آموزشی برای فعالیتهای تبلیغی و ایدئولوژیک و الزام نهادهای آموزشی به رعایت بیطرفی مذهبی.
۶- بررسی نقش افراد وابسته به حکومت در ترویج اقدامات تبعیضآمیز و ارجاع موضوع به نهادهای رسیدگیکننده مستقل.
۷- ایجاد سازوکارهای شفاف برای گزارش، ثبت و پیگیری موارد نقض حقوق مذهبی و آموزشی در سطح استان و انتشار عمومی نتایج بررسیها.
۸- حمایت از طرحهای آموزشی و اجتماعی که احترام به تنوع مذهبی و همزیستی مسالمتآمیز را تقویت میکنند.
سازمانهای امضاکننده تأکید میکنند که امنیت اجتماعی و عدالت آموزشی تنها در سایه احترام به کرامت مذهبی همه شهروندان ممکن است. بیتوجهی به اعتراضات فعالان و خانوادهها و تداوم چنین رویههایی نهتنها حقوق بنیادین را نقض میکند، بلکه آسیبهای عمیق و ماندگاری بر ساختار اجتماعی بلوچستان برجای میگذارد.
کمپین فعالین بلوچ
حال وش
رسانک
Be the first to comment