✍ مراد بلوچ
زمینهای آبا و اجدادی مردم بلوچستان در سواحل دریای بلوچستان(مکران) توسط جمهوری اسلامی «ملی» اعلام شده است؛ واژهای که اکنون به ابزاری برای خلعید سازمانیافته مردم بومی از زمینهای هزارانسالهشان تبدیل شده است. این روند تنها به سواحل محدود نمیشود؛ زمینهای کشاورزی، قنوات، باغها، روستاها و حتی بندهای سنتی آب نیز تحت عنوان «ملی» ضبط شدهاند.
ریشه این فاجعه به سال ۱۳۴۱ و قانون ملیشدن جنگلها و مراتع بازمیگردد؛ قانونی که بدون اطلاعرسانی کافی اجرا شد و مردمی که از پیامدهای آن بیخبر بودند، برای سنددار کردن املاک خود مراجعه نکردند. نتیجه این شد که ۹۵ درصد زمینهای جنوب بلوچستان «ملی» و تنها ۵ درصد بهعنوان مستثنیات ثبت شد. بسیاری از این اراضی زمینهای کشاورزی با آثار کشت، قنوات، نخلستانها و سکونتگاههای قدیمی بودند، اما این بیخبری مردم، ابزار قانونی غصب امروز شد.
در دهه هشتاد برای مدتی کوتاه بخشی از این اراضی با قیمت منطقهای دوباره به مردم واگذار شد، اما این فرصت نیز چندان دوام نیاورد. اکنون تنها مرجع اعتراض مردم کمیسیون ماده ۵۶ است؛ کمیسیونی که به گفته نمایندگان منطقه، بیشتر آرای آن به نفع منابع طبیعی صادر میشود. کارشناسانی که با نوع خاک و جغرافیای بلوچستان آشنا نیستند، با نگاه مناطق شمال و غرب کشور رأی میدهند و نتیجه آن پایمال شدن حقوق مردم بلوچ است.
در حالی که جهان از ظرفیتهای بکر مکران سخن میگوید، توسعهای که در حال رخ دادن است، هرچند به نام مکران ثبت میشود، اما در عمل به کام غیربومیان است. انتقال جمعیت از مرکز کشور به سواحل بلوچستان، تصرف برنامهریزیشده زمینهای بومیان و واگذاری آنها به تعاونیهای مسکن استانهای دیگر، پرسشی بزرگ را ایجاد میکند: آیا این یک پروژه خاموش تغییر بافت جمعیتی نیست؟
شباهت این روند با سیاستهایی که در دیگر نقاط جهان برای تضعیف هویت ملی، زبانی، مذهبی و فرهنگی به کار رفته، نگرانکننده است. این پروژه نه توسعه، بلکه مهندسی اجتماعی اجباری، پاکسازی خاموش فرهنگی و ترور تدریجی هویت بلوچستان است.
منطقه مکران با اقلیم معتدل و منابع طبیعی کمنظیرش ظرفیت توسعهای عظیمی دارد، اما توسعهای که اکنون در حال پیشبرد است، بدون حضور مردم بومی انجام میشود. چرا با وجود این همه ثروت، مردم بلوچ همچنان محرومترین و بیحقترین بخش جامعهاند؟ چرا ساکنان اصلی این سرزمین، نخستین قربانیان توسعهای هستند که نامشان را یدک میکشد؟
پاسخ روشن است: هدف توسعه نیست؛ هدف حذف تدریجی بومیان است. ملیسازی زمین در ظاهر، نامی رسمی است اما در عمل ابزاری برای خلعید مردم از ریشههایشان. سیاستهای کنونی تنها زمین را نمیگیرند؛ تاریخ، هویت، زبان، مذهب و فرهنگ یک ملت را هدف قرار دادهاند.
اگر این روند ادامه یابد، سواحل مکران دیگر متعلق به مردم بلوچ نخواهد بود؛ بلکه به بخشی جدید از نقشه سیاسی و اجتماعی غیربومیان تبدیل خواهد شد که اکثریت آن را مهاجران سازمانیافته تشکیل میدهند و مردم بلوچ در حاشیه قرار میگیرند. این فقط یک هشدار نیست؛ زنگ خطر فروپاشی هویت بلوچستان است.
Be the first to comment