به گزارش رسانک، امروز ۱۱ خرداد ماه ۱۴۰۴ برابر با ۱ ژوئن ۲۰۲۵، چهاردهمین سالگرد ترور اندیشمند، استاد و روشنفکر برجسته بلوچستان، پروفسور غلام‌حسین صبا دشتیاری است؛ شخصیتی که نقش بی‌بدیلی در گسترش آگاهی، حفظ زبان و ادبیات بلوچی و شکل‌گیری اندیشه نوگرایانه در بلوچستان ایفا کرد.
پروفسور صبا دشتیاری در سال ۱۳۳۲ خورشیدی در منطقه لیاری شهر کراچی، در خانواده‌ای بلوچ و از طبقه متوسط رو به پایین به دنیا آمد. او تحصیلات عالی خود را در رشته‌های فلسفه و معارف اسلامی به پایان رساند و سال‌ها به‌عنوان استاد مطالعات اسلامی در دانشگاه بلوچستان کویته تدریس کرد. اما صبا فراتر از یک استاد دانشگاه، نماد بیداری فرهنگی و ادبی ملت بلوچ بود. او با تسلط به زبان‌های انگلیسی، اردو، فارسی و عربی، در حوزه اندیشه و فرهنگ بلوچی گام‌های بزرگی برداشت و آثار ماندگاری را به یادگار گذاشت.
صبا دشتیاری بیش از ۲۴ عنوان کتاب در زمینه‌های فلسفه، تاریخ، شعر، ادبیات و ترجمه منتشر کرد. آثار مهمی چون «فلسفه اسلام و یونان»، «بلوچی زبان و لبزانک» (در سه جلد)، «گلکار و چکنکار»، «هون هوشام»، و «ترانگانی بانزه» تنها بخشی از تلاش‌های او برای پاسداشت زبان و فرهنگ بلوچ است. وی بنیان‌گذار آکادمی زبان بلوچی در کراچی و مؤسس کتابخانه مرجع سید ظهور شاه هاشمی در منطقه ملیر بود؛ کتابخانه‌ای که امروز با بیش از ۱۵۰ هزار جلد کتاب، یکی از بزرگ‌ترین گنجینه‌های فرهنگی بلوچستان به شمار می‌رود و تمامی منابع آن با حقوق شخصی صبا دشتیاری تهیه شده است.
صبا دشتیاری همچنین تلاش گسترده‌ای برای گردآوری فهرست و کتاب‌شناسی پنجاه‌ساله ادبیات بلوچی داشت و یکی از آخرین پروژه‌های مهم او تدوین دانشنامه‌ای جامع به زبان بلوچی بود؛ طرحی که پیش از تکمیل، با ترور هدفمند او در ۱ ژوئن ۲۰۱۱ ناتمام ماند.
ترور پروفسور صبا دشتیاری، تنها خاموش کردن صدای یک فرد نبود، بلکه تلاش سازمان‌یافته‌ای بود برای سرکوب اندیشه، زبان و هویت یک ملت. اما امروز، با گذشت چهارده سال از آن جنایت، نام صبا دشتیاری همچنان زنده است و آثار او الهام‌بخش نسل جدیدی از جوانان بلوچ شده که راه او را در مسیر آگاهی، خودشناسی و مقاومت فرهنگی ادامه می‌دهند.
یاد و نام صبا دشتیاری، نماد روشنفکری و زبان‌باوری ملت بلوچ، همواره زنده خواهد ماند؛ زیرا صدای آگاهی، هرچند که خاموشش کنند، در ذهن و دل مردم بیدار باقی می‌ماند.
Be the first to comment