✍️ محمود شیخ زاده
بلوچستان، این سرزمین باستانی و غنی، با وجود منابع طبیعی ارزشمند و مردمانی با استعداد، همچنان درگیر بحران‌ها و محرومیت‌ها، نابرابری‌هایی از سوی حاکمیت ایران است که مسیر توسعه و پیشرفت را برای مردمانش دشوار کرده است. این منطقه با منابع غنی چون معادن طلا، سواحل بکر دریای مکران و کوه‌های تفتان، ظرفیت بالقوه‌ای برای پیشرفت دارد، اما فقر و سیاست‌های نامناسب توسعه‌ای موجب شده تا این گنجینه‌ها در جهت بهبود کیفیت زندگی مردم بلوچستان به کار گرفته نشوند. بسیاری از مردم این منطقه به دلیل عدم توجه کافی به زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های ضروری، از ثمرات این منابع محروم مانده‌اند.
کودکان بلوچ یکی از قربانیان اصلی فقر گسترده در این منطقه هستند. خانواده‌های بلوچ، به دلیل محدودیت‌های شدید اقتصادی، نمی‌توانند نیازهای اولیه زندگی را برآورده کنند و این وضعیت کودکان را از دسترسی به آموزش، سلامت و رفاه کافی محروم کرده است. در نتیجه، بسیاری از کودکان به‌جای حضور در مدارس، به کارهای سنگین و درآمدزا مشغول می‌شوند تا به تأمین معیشت خانواده‌هایشان کمک کنند و آینده‌شان تحت تأثیر فشارهای اقتصادی از همان سنین پایین شکل می‌گیرد.
مشکل دیگری که بلوچستان با آن دست و پنجه نرم می‌کند، عدم دسترسی زنان و دختران به آموزش‌های مدرن و استاندارد است. بسیاری از زنان و دختران بلوچ به دلیل فقر و محدودیت‌های اجتماعی و زیرساختی، از دستیابی به تحصیلات مناسب بازمانده‌اند و نبود برنامه‌های آموزشی مدرن، فرصت‌های بسیاری را از آن‌ها گرفته است. این محرومیت، نه‌تنها بر زندگی فردی آن‌ها بلکه بر کل جامعه نیز تأثیر منفی گذاشته است، چرا که زنان تحصیل‌کرده می‌توانند نقشی مهم در بهبود شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایفا کنند.
از سوی دیگر، قاچاق سازمان‌‌یافته ارگان‌های نظامی یا افراد وابسته به حاکمیت و مصرف مواد مخدر، بحران بزرگی در بلوچستان به شمار می‌رود. این معضل بسیاری از کودکان و جوانان را به دام خود کشیده و سلامت و آینده‌شان را به خطر انداخته است. مواد مخدر نه‌تنها به سلامت افراد آسیب می‌زند بلکه یکی از عوامل مهم در افزایش جرم نیز محسوب می‌شود.
همچنین، سیاست‌های ناکافی در زمینه آموزش زبان مادری و حفظ هویت فرهنگی بلوچ‌ها به چالش بزرگی برای مردم این منطقه تبدیل شده است. بسیاری از کودکان بلوچ، به دلیل نبود برنامه‌های آموزشی مناسب به زبان بلوچی، از یادگیری زبان و فرهنگ خود محروم می‌مانند و این مسئله به هویت‌زدایی از نسل جوان بلوچ و از دست رفتن ریشه‌های فرهنگی آنان منجر می‌شود. حفظ زبان و فرهنگ بلوچی می‌تواند نقشی کلیدی در هویت‌بخشی و ایجاد انسجام اجتماعی ایفا کند.
در کنار این‌ها، بحران آب آشامیدنی و کمبود زیرساخت‌های ضروری، زندگی مردم بلوچستان را بیش از پیش دشوار کرده است. بسیاری از روستاها به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند و مردم ناچارند مسافت‌های طولانی را برای تأمین آب طی کنند. همچنین، مسیرهای غیراستاندارد و نبود جاده‌های مناسب در روستاها، دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی را برای ساکنان دشوار کرده است. کمبود امکانات بهداشتی و آموزشی، کودکان را از دسترسی به تحصیلات و مراقبت‌های پزشکی مناسب محروم کرده و آنان را در برابر بیماری‌ها و مشکلات بهداشتی آسیب‌پذیرتر کرده است.
بحران معیشت و شرایط سخت اقتصادی، بسیاری از خانواده‌های بلوچ را به تصمیمات دشواری چون ازدواج کودکان در سنین پایین وادار کرده است. این نوع ازدواج‌ها غالباً به عنوان راهکاری برای کاهش هزینه‌های معیشتی تلقی می‌شوند. ازدواج کودکان آن‌ها را از فرصت‌های تحصیلی و رشد فردی محروم کرده و چرخه‌ای از فقر و محرومیت را در جامعه بلوچ تقویت می‌کند.
بلوچستان با وجود منابع طبیعی و انسانی ارزشمند، همچنان با چالش‌های اساسی در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مواجه است که دستیابی به توسعه پایدار و عدالت اجتماعی را دشوار کرده‌اند. برای رفع این مشکلات، نیاز به سیاست‌های حمایتی، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اساسی، توجه به آموزش و پرورش، حفظ هویت فرهنگی و زبان بلوچی و ایجاد فرصت‌های برابر برای همه اقشار جامعه وجود دارد. با توجه به ظرفیت‌های فراوان موجود در این منطقه، بلوچستان می‌تواند به یکی از مناطق پیشرفته و توسعه‌یافته تبدیل شود، اما این امر نیازمند اقدام جدی از سوی دولت و حمایت جامعه بین‌المللی است.
Be the first to comment