🚫برای آن که بدانیم اطلاع‌رسانی چه نفعی برای فرد بازداشتی دارد، در وهله اول باید به این سوال پاسخ داد که اطلاع‌رسانی چه ضرری برای نهادهای امنیتی دارد و چرا آن‌ها تلاش می‌کنند خبر بازداشت‌شدن یک شهروند به جایی درز نکند؟

🚫توصیه می‌کنیم برای افزایش آگاهی خود هایلایت «فعالیت امن» را در صفحه اینستاگرام رسانک را مرور کرده و با دیگران نیز به اشتراک بگذارید.

در اغلب موارد، نهادهای امنیتی و مقامات دادسرا خانواده‌های شهروندان بازداشتی را از اطلاع‌رسانی منع می‌کنند. روش آن‌ها برای ممانعت از اطلاع‌رسانی، معمولا از طریق وعده‌ دادن و یا تهدید کردن است. آن‌ها تلاش می‌کنند با گفتن جملاتی مانند «سکوت شما به نفع فرزندتان است»، «فرزند شما به زودی آزاد می‌شود» و یا «اگر اطلاع‌رسانی کنید به اتهامات او اضافه خواهد شد»، خانواده‌ها را درباره اطلاع‌رسانی در مورد وضعیت فرد بازداشتی مردد و یا  از آن منصرف کنند. برخی از خانواده‌‌ها این وعده‌ها را می‌پذیرند و یا از ترس بدتر شدن وضعیت عزیز خود سکوت می‌کنند. اصرار نیروهای امنیتی بر سکوت خانواده‌ها نشان‌دهنده چیست؟ آیا این اصرار گواهی بر ضرورت اطلاع‌رسانی نیست؟

🚫نوع سرکوب‌ها در ایران سیستماتیک است یا افسارگسیخته؟
یک باور عمومی در ایران، از جمله در میان فعالان حوزه‌های مختلف وجود دارد که حکومت، قوانین را به طور کلی اجرا نمی‌کند. هر چند این باور غالبا صحیح است، اما این به معنای این نیست که سرکوب غیرسیستماتیک و افسارگسیخته است. شیوه سرکوب در ایران ایجاب می‌کند که حکومت چارچوب‌های مشخصی برای دستگاه سرکوب خود داشته و از عناصر سرکوب‌گر انتظار داشته باشد بر اساس سیستمی از پیش برنامه‌ریزی‌شده عمل کنند.

در واقع می‌توان نوع سرکوب در ایران را «سرکوب هوشمند و سیستماتیک» دانست و آن را در تقابل با «سرکوب افسارگسیخته» قرار داد. سرکوب هوشمند می‌تواند به اندازه سرکوب افسارگسیخته رعب‌آور و تاثیر‌گذار باشد، اما برخلاف سرکوب افسارگسیخته، به‌گونه‌ای طراحی شده تا موثر و به هدف خود وفادار باشد و به عاملی علیه خود تبدیل نشود.

🚫برای حکومت، سرکوب سیستماتیک چه مزیتی نسبت به سرکوب افسارگسیخته دارد؟
جمهوری اسلامی به درستی می‌داند که افسارگسیختگی سرکوب می‌تواند به واکنش گسترده داخلی و حتی بین‌المللی ختم شود. درست به دلیل همین واکنش‌های داخلی و بین‌المللی است که طراحان دستگاه سرکوب ترجیح می‌دهند تا حد ممکن در مسیرهای قابل کنترل‌تری مثل انگ‌زدن، آزار و اذیت خانواده‌ها، بیکار کردن، محرومیت از تحصیل، باز کردن پرونده‌های قضایی متعدد، بازداشت‌های بدون شکنجه فیزیکی، شکنجه‌های فیزیکی بدون اثر ماندگار بر بدن زندانی و بازداشتی، عدم ارائه خدمات درمانی به زندانی بیمار و نظایر آن گام بردارند و مقاومت مخالفان را در سرکوبی روزمره، اما در بلندمدت، طاقت‌فرسا و ویران‌گر بشکنند.

سرکوبی که در خفا و بدون اطلاع‌رسانی انجام می‌شود، برای نهادهای سرکوب‌گر مطلوب‌تر است. یکی از اهداف سرکوب ایجاد ارعاب در جامعه و مشخصا در بین فعالین سیاسی و اجتماعی است و اطلاع رسانی در مورد وضعیت بازداشت شدگان در این سیستم سرکوب هوشمند، رخنه‌ ایجاد می‌کند.

🚫اطلاع‌رسانی چه نفعی برای فرد بازداشتی دارد؟
برای پاسخ به این سوال که اطلاع‌رسانی چه نفعی برای فرد بازداشتی دارد، می‌توان از این زاویه به مسئله نگاه کرد که اطلاع‌رسانی چه ضرری برای نهادهای امنیتی دارد. حکومت تا جای ممکن از سرکوب افسارگسیخته که مطلوبش است پرهیز می‌کند و سرکوب‌ها را در مسیر سیستماتیک قرار می‌دهد تا امکانی برای توجیه و انکار سرکوب‌ها و مهندسی افکار عمومی در دست داشته باشد. اما این به معنای موفقیت در فرار و مصونیت کامل از مسئولیت نقض حقوق بشر نیست.

اطلاع‌رسانی و انتشار وضعیت افراد بازداشتی و زندانی در بر هم زدن استراتژی حکومت برای کاهش هزینه نقش اساسی و مهمی ایفا می‌کند و منجر به کاهش مشروعیت آن می‌شود. منطقی نیست که فکر کنیم نهادهای امنیتی از یک طرف حقوق اولیه‌ افراد را نقض کرده و آن‌ها را بازداشت می‌کنند، اما از طرف دیگر در زمان بازداشت و حبس دغدغه آزادی آن‌ها را دارند و در همین راستا به آن‌ها مشاوره می‌دهند.

📷 در پایان توصیه می‌کنیم برای افزایش آگاهی خود هایلایت «فعالیت امن» را در صفحه اینستاگرام رسانک مرور کرده و با دیگران نیز به اشتراک بگذارید.