یاسین نهنگی/ “هَشَر و مَدَت” و درسهایی که باید آموخت

✍️  یاسر کرد 

 غرق شدن پنج کودک در حوض انباری در روستای سیادک زاهدان و همچنین غرق شدن یاسین نهنگی نوجوان شانزده ساله در رودخانه راپج شهر زرآباد از وقایع دردناکی بودند که در هفته اخیر باعث جریحه دار شدن احساسات و حساسیت  افکار عمومی در سطح استان شد. هر چند نباید از یاد برد که بدلیل: «گرمی آب و هوای استان و تمنا برای آب تنی»، « کمی قابل توجه مکانهای امن شنا»، «آشنا نبودن بسیاری از افراد به فن شنا» و.. آمار غرق شدگان در سواحل، روخانه ها، هوتک ها، کانالها و… قابل توجه است. ضمن اینکه همه ساله با فعال شدن پدیده مونسون در پهنه جنوبی استان و بارشهای تند حاصل آن، بجای منتفع شدن از این بارشها، شاهد طغیان رودخانه ها و مواج شدن سواحل و به تبع وجود خسارتهای فراوان و تلفات انسانی هستیم.

یادآور می شوم که در استانی گرم و خشک با میانگین حدود ۱۰۰میلی لیتر که با خشکسالی گسترده روبرو است و شاهد تحلیل رفتن منابع آبی اش می باشد، مدیریت قطره قطره آب باران یک فرض عین است. 

متاسفانه  بعد از شش روز تلاش بی وقفه نیروهای مردمی و دولتی، رودخانه پیکر یاسین را پس نداد و عملیات یافتن پیکر یاسین هم متوقف شد، اما شاهد بودیم که مردم شهرستان زرآباد و حوالی با همکاری گسترده و خودجوش که در فرهنگ بلوچی از آن به هشر(Hashar) یاد می شود، به مدد(مدت) خانواده یاسین نهنگی بر آمدند؛ بطوریکه در یک روز برای تغییر مسیر رودخانه راپچ حدود سه هزار کیسه گونی پر از خاک شد و همه اقشار در این امر مشارکت داشتند.

 هر چند باید تاکید نمود که این تلاشها قابل تقدیر و باعث خوشحالی است اما نجات غریق در این گستره طولانی حدود ١٨ کیلومتر تا ساحل و خود دریا نیازمند سازمان امداد و نجات با تجهیزات و امکانات و نیروی آموزش دیده  ماهر و یک امر دولتی است که متاسفانه در این شش روز شاهد خلاء جدی آن بودیم.   

دولت با ظرفیت و مدیریت علمی و با نگاه و نظر کارشناسی با استخراج کاستی ها و شرایط حادث شدن اتفاقات دردناک و پیامدهای آن ، برای بهبود و کاهش این خطرات و آلام جامعه می کوشد، امری که متاسفانه از مدیریت باری به هر جهت و نالان فعلی استان که اگر هم بخواهند، توان مدیریتی و حل مسائل اندکی دارند؛ نمی توان انتظار بهبود شرایط را داشت. 

با این حال جهت یادآوری بد نیست اشاره کنیم که کاهش آمار غرق شدگان: در وهله اول به یک توان مدیریتی مبتنی استخراج داده ها، الگوهای وقوع و سازماندهی نیروها و امکانات و تنظیم نقشه راه ارتباط دارد؛  در وهله بعد به تامین و تکمیل زیرساختها علی الخصوص در حوزه راه‌ ها، لایروبی کانالها و رودخانه، مکان یابی و مناسب سازی سواحل و رودخانه ها برای شنا و تفریح و از همه مهمتر اطلاع رسانی به موقع از وضعیت آب و هوا و هشدارهای به موقع در بسترهای مختلف رسانه ای به شهروندان برای تنظیم رفتار شأن و گریز از خطرات احتمالی و…. مرتبط است.